دەقی وەڵام:

وەڵام : زانایان دەڵێن گریان لەناو نوێژ دوو حالەتە :

یەکەم : ئەگەر لە ترسی خوا بێت ڕێگە پێدراوە و سونەتە ، وە سیفەتی تەقوادارەنە .

ابن عثیمین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( گریان کاتی خوێندنەوەی قورئان ، وە کاتی سوجدە بردن ، وە کاتی دوعا کردن سیفەتی باشەکانە ، مرۆڤ سوپاسی دەکرێ لەسەری و پاداشت وەردەگرێ . )) "مجموع فتاوى ورسائل ابن عثيمين" (13 / 238) .

دووەم : ئەگەر گریان لەبەر بەلاو موسیبەتی دونیا بێت ، ئەوە دوو حالەتە :

(١) ئەگەر گریانەکە زاڵ بوو بەسەری و نەیتوانی لابدات ، ئەوە ھیچی لەسەر نییە و نوێژی بەتال نابێت .

(٢) ئەگەر گریانەکە زاڵ نەبوو بەسەری و توانی لایبدات بەڵام بە ئارەزووی خۆی لاینەدا ، ئەوە نوێژی بەتال دەبێت .

ابن قدامة رەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( سەبارەت بە گریان و دەنگ و دەرچوونی دوو پیت ئەگەر زاڵ بێت بەسەر مرۆڤ کاریگەری لەسەری نییە ، ئەوەی بەسەری زاڵ نەبێت ئەگەر لە ترسی خوا نەبێت نوێژ بەتاڵ دەبێت . )) المغنی ج١ لاپەڕە ١٩٤ - ١٩٥ .

شيخ الإسلام ابن تیمییە رەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەوەی زاڵ دەبێ بەسەر نوێژکەر لە پژمین و گریان و باوێشک وتەی ڕاست لای زۆربەی زانایان نوێژی بەتال نابێت ، ئیمام ئەحمەد دەقی ھەیە لەسەر ئەمە وە بێجگە لە ئیمام ئەحمەدیش دەقیان ھەیە . )) "مجموع الفتاوى" (22 / 623) .

ابن عثيمين رەحمەتی خوای لێ بێت : (( گریان لەناو نوێژ ئەگەر لەترسی خوا بێت و بیر لە ئاخیرەت بکاتەوە و تێپەڕێ بەسەر ئایەتەکانی قورئانی وعد و وعید ئەوە نوێژی بەتال نابێت ، بەڵام ئەگەر گریانەکە لەبەر ئەو بەلاو موسیبەتە بێت کە بەسەری داھاتووە یان شتی تری ھاوشێوەی ئەمانە ئەوە نوێژی بەتال دەبێت ، چونکە شتێکە لە دەرەوەی نوێژە ، لەسەریەتی چارەسەری نەفسی خۆی بکات بۆ ئەم گریانە بۆ ئەوەی تووشی شتێک نەبێت نوێژی بەتال بێت ، نابێت پەیوەست بێت بە شتێک و بیری لێ بکاتەوە کە دونیا بێت ، چونکە بیرکردنەوە لە شتێک پەیوەندی بە نوێژەوە نەبێت لە حالەتی نوێژ پاداشتی نوێژ کەم دەکاتەوە زۆر . )) . "فتاوى نور على الدرب" (141 / 9) .

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

Www.ferdaws.net