ئایا دروستە باوک وەسیەت بکات لە سێیەکی ماڵی بۆ ئەو مناڵانەی بێت کە ژنیان نەھێناوە ؟ من پارەم قەرز کردووە بۆ دەرمان کاتێک باوکم نەخۆش بوو ، ئایا ئەو قەرزە لە میرات بگێڕمەوە دروستە ؟ حوکمی وەسیەت کردن بۆ میراتگر ؟ حوکمی میرات نەدان بە ئافرەت ؟ میرات وەرگرتن لە باپیر ؟ میرات وەرگرتنی ژن و پیاو لە یەکتری ؟ ئافرەتێک مردووە ئەمانەی لە داوی خۆی بەجێ ھێشتوون ، پیاو و وە خوشکی ڕاستەقینە و وە دوو برای زڕ " واتە دوو برا لە دایک " میرات چۆن دابەش دەکرێت ؟ میراتی دایک چەندە ئەگەر مناڵی لێ بمرێت ؟ ئایا باپیر میرات وەردەگرێت ؟ ئەگەر وەربگرێت چەند وەردەگرێت ؟ باوک چەند میرات وەردەگرێت ؟ ئایا باوک بۆ دادپەروەری دەبێت وەک میرات مامەلە بکات ؟ بۆچی ئەگەر کەسێک بمرێت یەکەم جار قەرزی پێش وەسیەت دەخرێت ، کەچی خوای گەورە دەفەرمووێت : (( مِنْ بَعْدِ وَصِيَّةٍ يُوصِي بِهَا أَوْ دَيْنٍ )) [ النساء : ١١ ] ؟ حوکمی قەرز دانەوەی مردوو لە میرات ؟ ئافرەت ئەگەر تەلاق درابێت میرات وەردەگرێت لە پیاوی خۆی ؟ کچ چەند میرات دەبات لە دایک و باوکی خۆی ؟ کەسێک مردووە لە خێزانی خۆی و پێنج برا و چوار خوشک ، ئایا میرات چۆن دابەش دەکرێت ئەگەر میراتەکە ١١٠٠$ بێت ؟ ئافرەتێک مردووە لە پیاوی خۆی و باوک و دایک و منالەکانی و خوشک و برای ، ئایا میرات چۆن دابەش دەکرێت ؟ پرسیار // ئافرەتێک مردوو دوو کچی بەدوای خۆی بە جێ ھێشتووە لەگەڵ کوڕی کوڕی خۆی و کچی کوڕی خۆی و لەگەڵ منالەکانی برای خۆی ، میرات چۆن دابەش دەکرێ و چەندە ؟ ئایا واجبە دایک دادپەروەری بکات لە نێوان مناڵەكانی بە مال پێ بەخشین ؟ حوکمی میرات لەیەکتر وەرگرتن لەنێوان موسلمان و دووڕوو ؟ حوکمی میرات وەرگرتن لە نێوان دوو کافر دینیان جیاواز بێت ؟ میراتی ھاوسەر و کچ و برای ڕاستەقینە ؟ میراتی ژن و دایک و مناڵ و خوشک و برا ؟ میرات وەرگرتنی نەوە لە باپیر ؟ من ئافرەتم براکانم مافی من لە میرات بە تەواو نادەن ، ئامۆژگاریتان چییە بۆ ئەوانەی میرات بە تەواوی نادەن ؟ حوکمی بەمیرات وەرگرتنی ماڵی حەڕام ؟ چۆنییەتی دابەش کردنی میراتی ھاوسەر ، کچی کوڕ ، کوڕی کوڕی کوڕ ؟ حوکمی دابەش کردنی میرات پێش مردن ؟ میراتی دوو ژن ، سێ کوڕ ، دوو کچ چەندە ؟ میراتی سێ کچ ، دایک ، باوک چەندە ؟ میراتی دوو کچی کوڕ ، باوک ، داپیر چەندە ؟ حوکمی گەڕاندنەوەی ئەو مالەی باوک داویەتی بە ھەندێک لە مناڵەکانی ؟ کەسێک مردووە میراتگرەکانی ئەمانەن : خێزانی مردووەکە و چوار خوشک و برای ڕاستەقینە ، میرات چۆن دابەش دەکرێت ئەگەر بڕی پارە 11625$ ؟ بۆچی وەسیەت کردن واجب نییە کەچی خوای گەورە دەفەرمووێت : " كُتِبَ عَلَيْكُمْ إِذَا حَضَرَ أَحَدَكُمْ الْمَوْتُ إِنْ تَرَكَ خَيْرًا الْوَصِيَّةُ لِلْوَالِدَيْنِ وَالْأَقْرَبِينَ بِالْمَعْرُوفِ حَقًّا عَلَى الْمُتَّقِينَ " [ البقرة : ١٨٠ ] ؟ ئایا مناڵی برا میرات وەردەگرێت ؟ ئایا لە چ حالەتێک برا میرات لە برا دەگرێت وەردەگرێت ؟ ئەگەر ھەموو میراتگرەکانی پیاو کۆببنەوە کامەیان میراتی دەبەن ؟ وە میراتگرەکانی ئافرەت کامەیان میراتی دەبەن ؟ ئایا ژن و پیاوی یەکتر دەبنە ھۆی بێ بەش بوونی میراتگرەکانی تر ؟ کەسێک دەمرێت میراتگرەکانی ئەمانەن : باوک و باپیر ؟ کەسێک دەمرێت میراتگرەکانی ئەمانەن : باوک و برا ؟ کەسێک دەمرێت میراتگرەکانی ئەمانە : کچ و کچی کوڕ وکوڕی کوڕ ، میرات چۆن دابەش دەکرێت ؟ خوشکی ڕاستەقینەی مردوو لە چ حالەتێک نیوەی میرات دەبات ؟ ئەو میراتگرانەی ھەموو زانایان لەسەری یەک دەنگن کامەن ؟ ئایا دروستە دایکێک میراتی خۆی وەربگرێت دواتر بدەتە کورێکی خۆی، لەکاتێک دا خۆشک وبراش هەن و بەڵام ئەو کوڕە سیارەکی کڕیوە پێی بخۆێنێت؟ ئایا لە بەشە میرات لەکاتێکدا کۆچکردوو دایک و باوکی نەمابێت بەڵام ٤ منداڵی هەبێت دوو کوڕ و دوو کچ، ئایا خوشکەکانی کە خاوەنی ماڵ و مێردی خۆیان بن بەشی ئەو برا کۆچکردووەیان ئەبەن یان تەنها مناڵەکان بەش ئەبەن؟ وە ئەگەر برای مردووی هەبێت ئەویش بەش ئەبات یان نا؟ وە ئەگەر پاش مردنی خێزانەکەی منداڵەکانی جێهێشتبێت و شووی کردبێتەوە ئایا میراتی ئەکەوێت یان نا؟ لە چ حالەتێک خوشک و برای مردووەکە میرات دەبەن ئەگەر مردووەکە ژن و مناڵی هەبێت، منالەکان دوو کوڕ و دوو کچن؟ پیاویك مردووە میرات ئەمانەی بەدوای خۆی بەجێ هێشتووە: دایک و باوک، خوشک و برایی ڕاستەقینە، خوشک و برایی زڕ و دایکی زڕ، میرات چۆن دابەش دەکرێت؟ ئایا کافر میرات لە موسڵمان وەردەگرێت ئەگەر میراتگری بێت؟ ئایا موسڵمان میرات لە کافر وەردەگرێت؟ کەسێک مردووە میراتگرەکانی تەنها ئەمانەن: دوو کچ و یەک کوڕی کوڕ، ئایا میرات چۆن دابەش دەکرێت؟ پیاوێک دوو ژنی بەجێ هێشتووە لەگەڵ مناڵ، ئایا بەشی ژنەکان چۆن دەبێت ئەگەر زیاتر بوو لە یەک ژن؟ پیاوێک مردووە میراتگرەکانی ئەمانە: خێزانی پیاوەکەی و خوشک و برای پیاوەکە، میرات هەموو دابەش کراوە تەنها ئەوە نەبێت هەندێک قەرزی لەلای خەڵکە قەرزەکە دابەش نەکراوە، ئێستا قەرزەکە گەڕاوەتەوە بەڵام خێزانەکەی مردووە ئەو قەرزەی وەرگیراوە چی لێ دەکرێت و چۆن دابەش دەکرێت؟ کەسێک دەمرێت لە باوکی و باپیری، میرات چۆن دابەش دەکرێت؟ کەسێک دەمرێت دایک و داپیر و مامی بەدوای خۆی بەجێ هێشتووە، میرات چۆن دابەش دەکرێت؟ پیاوێک مردووە میراتگرەکانی ئەمانە: (ژن و کوڕ و کچ)، پارەکە (١٢٠٠٠) دۆلارە، میرات چۆن دابەش دەکرێت؟ پرسیار: دایکم مردووە و هەندێک ئالتونی بەدوای خۆی بەجێ هێشتووە، ئایا چەند میرات بۆ منە، ئایا باوکم میرات دەبات؟ برایەکی دیکەم مردووە؟ پیاوێک مردووە ئەمانەن میراتگرەکانن: خێزانی و دوو کچ و چوار کوڕ، میرات چۆن دابەش دەکرێت؟ میراتەکە ٢٠٠٠٠دۆلارە؟ کەسێک مردووە میراتگرەکانی ئەمانە: خێزانی و چوار کچ؟ پارەکە (٥٠٠٠٠)دۆلارە پرسیار: خانوویەکی میراتی مان هەیە لە باوکمانەوە ماوەتەوە بـە (٢٣٠٠٠) دۆلارمان فرۆشتوە، (٥) برا و (١) خوشک و دایکین، لەڕووی شەرعەوە هەر یەکەو چەندمان بەر دەکەوێ؟ حوکمی وەسیەتی کافر بۆ موسلمان؟ ئەگەر دایکێک موچەی خانەنشێنی خۆی وەربگرێت و موچەی شەهیدانەی هاوسەرەکەی وەربگرێت و لێی زیاد بێت و پاشەکەوتی بکات ... پاشان شەهیدانەی هاوسەرەکەی ئەوەی پاشەکەوتی دەکات دابەشی بکات بەسەر کوڕەکانی بە نایەکسانی، ئایا ئەم دابەشکردنە دادگەری تێدایە؟ ئایا ئەم دایکە گوناح بار دەبێت؟ ئایا ئەگەر پێی نەڵێین گوناح بار دەبین؟ دروستە باوکێک پارەی هەیە بازرگانی پێ دەکات بلێت دوای مردنی منیش هەر بازرگانی پێ بکەن، یان دەبێت دوای مردنی بدرێتە کوڕ و کچەکانی؟ بەشە میراتی کوڕی کوڕ چەندە بە نموونەوە؟ کەسێک مردووە خێزانی نەماوە و مناڵی نییە، تەنها یەک برای ماوە و لەگەڵ مناڵی برایەکی تر، میرات چۆن دابەش دەکرێت؟ ئافرەتێک مردوو (12000$) دۆلاری بەجێ هێشتووە، میراتگرەکانی ئەمانە: پیاوەکەی و دوو کوڕ و دوو کچ و دایک و باوک و دوو خوشک و دوو برا، مرات چۆن دابەش دەکرێت؟ زەحمەت نەبێت ئەم برە پارەیە چۆن دابەش بکەم بەسەر مالماندا بری پارەکە (5,356,000) دینارە،  پارەکە هی باوکمە مردووە، سێ براینە و هەشت خوشک لەگەل دایکم ، برایەکم جیایە لە ئێمە منیش دەمەوێت بەشی ئەو بدەمێ نازانم چون دابەشەکی بکەم؟ پرسیار: کەسێک مردووە و پارچە زەوییەکی هەیە میراتگرەکانی ئەمانە: دایک و باوک و خێزانی و کوڕێک و ٣ کچ، میرات چۆن دابەش دەکرێت؟ ئافرەتێک دووگیانە، ئایا مناڵەکەی میرات دەبات؟ کافرەکان ئەگەر ئایینیان جیاواز بێ میرات لە یەکتری وەردەگرن؟ حوکمی وەسیەت کردن؟ حوکمی وەسیەت کردن بە زیاتر لە سێیەکی مال؟ ئایا سوننەتە سێیەکی مال بکرێتە وەسیەت یان باشتر وایە کەمتر بێت لە سێیەک؟ کەسێک نزیکی خۆی کوشتووە لەبەر میرات، بۆ ئەوەی میراتی بۆ بڕوات، ئایا ئەم کەسە میرات دەبات؟