دەقی وەڵام:

وەڵام : زانایان دەڵێن ھەر کەسێک تووشی احتلام ببێت لە خەودا ، وە مەنی نەبینێت ، ئەوە خۆشۆردن لەسەری واجب نابێت ، بەڵگە :

عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ قَالَتْ : جَاءَتْ أُمُّ سُلَيْمٍ إِلَى رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ فَقَالَتْ : يَا رَسُولَ اللَّهِ ، إِنَّ اللَّهَ لَا يَسْتَحْيِي مِنْ الْحَقِّ ، فَهَلْ عَلَى الْمَرْأَةِ مِنْ غُسْلٍ إِذَا احْتَلَمَتْ ؟ قَالَ النَّبِيُّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : (( إِذَا رَأَتْ الْمَاءَ )) رواە البخاري (130) ومسلم (313) .

واتە : لە دایکی سەلەمە دەگێڕنەوە خوابلێی ڕازی بێت دەفەرمووێت : دایکی سولەیم کە خێزانی ئەبو طلحە بوو ھات بۆ لای پێغەمبەری خوا وتی : ئەی نێردراوی خوا بێگومان خوا شەرم لە حەق و ڕاستی ناکات ، ئایا لەسەر ئافرەت ھەیە خۆشۆردن کاتێک کە ئەو لەشگران ببێت ؟ پێغەمبەر درود و سەلامی خوای لێ بێت فەرمووی : (( بەڵێ ئەگەر ئاوی بینی )) .

ئەم فەرموودەیە بەڵگەیە احتلام " واتە : جووت بوون لە خەودا " بێ ھاتنە خوارەوەی مەنی خۆشۆردن واجب ناکات ، ھەتا ئەگەر مرۆڤ ھەست بە خۆشیش بکات .

ابن قدامة ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەگەر بینی تووشی ئیحتلام بووە ، بەڵام مەنی نەبینی ، ئەوە خۆشۆردنی لەسەر نییە ، ابن منذر دەڵێت : ھەموو یەک دەنگن لەسەر ئەمە ، ... .

ئەگەر بە ئاگا ھات مەەنی بینی ، وە ئیحتلامی بەبیر نەھاتەوە ، ئەوە خۆشۆردنی لەسەرە نەمان زانیووە جیاوازی ھەبێت . )) "المغني" (1/130) .

ابن عثیمین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( احتلام بێ ھاتنە خوارەوەی مەنی خۆشۆردن واجب ناکات ، ھەتا ئەگەر مرۆڤ ھەست بە خۆشیش بکات ، بەڵام ھیچ دەرنەچێت ئەوە خۆشۆردنی لەسەر نییە ، چونکە پێغەمبەر درود و سەلامی خوای لێ بێت مقیدی کردووە بە بینینی ئاو . )) فتح ذي الجلال والإكرام ج١ لاپەڕە ٥٦٨ .

عبداللە بن عبدالرحمان ال بسام خوا بیپارێزێت دەفەرمووێت : (( احتلام ئەگەر ڕووت بوو لە ھاتنە خوارەوەی مەنی ، ئەوە خۆشۆردن واجب نابێت ، لەبەر وتەی پێغەمبەر درود و سەلامی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : " نعم إذا رأت الماء " . )) توضيح الأحكام ج١ لاپەڕە ٢٩٤ .

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

Www.ferdaws.net