دەقی وەڵام:

وەڵام : زانایان دەڵێن چەندین بەڵگە ھاتوون کە ئەم ئومەتە تووشی شیرک دەبێت ، لەوانە :

(١) عَنْ عَائِشَةَ قَالَتْ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ يَقُولُ : (( لَا يَذْهَبُ اللَّيْلُ وَالنَّهَارُ حَتَّى تُعْبَدَ اللَّاتُ وَالْعُزَّى . فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنْ كُنْتُ لَأَظُنُّ حِينَ أَنْزَلَ اللَّهُ : (( هُوَ الَّذِي أَرْسَلَ رَسُولَهُ بِالْهُدَى وَدِينِ الْحَقِّ لِيُظْهِرَهُ عَلَى الدِّينِ كُلِّهِ وَلَوْ كَرِهَ الْمُشْرِكُونَ )) أَنَّ ذَلِكَ تَامًّا ؟ قَالَ إِنَّهُ سَيَكُونُ مِنْ ذَلِكَ مَا شَاءَ اللَّهُ ، ثُمَّ يَبْعَثُ اللَّهُ رِيحًا طَيِّبَةً فَتَوَفَّى كُلَّ مَنْ فِي قَلْبِهِ مِثْقَالُ حَبَّةِ خَرْدَلٍ مِنْ إِيمَانٍ ، فَيَبْقَى مَنْ لَا خَيْرَ فِيهِ فَيَرْجِعُونَ إِلَى دِينِ آبَائِهِمْ ) رواە مسلم (٢٩٠٧) .

(٢) ورواه البرقاني في صحيحه : (( وإنما أخاف على أمتي الأئمة المضلين ، وإذا وقع عليهم السيف لم يرفع إلى يوم القيامة ، ولا تقوم الساعة حتى يلحق حي من أمتي بالمشركين ، وحتى تعبد فئة من أمتي الأوثان ، وإنه سيكون في أمتي كذَّابون ثلاثون ، كلهم يزعم أنه نبي ، وأنا خاتم النبيين ، لا نبي بعدي. ولا تزال طائفة من أمتي على الحق منصورة لا يضرهم من خذلهم حتى يأتي أمر الله تبارك وتعالى )) .

واتە : ئیمام بەڕقانی ئەم فەرموودەی ڕیوایەت کردووە ، ئەم زیادەشی لەگەڵ ھێناوە : (( من تەنھا لە پێشەوا و ئیمامە گومڕاکەرەکان دەترسم کە زیان لە ئومەتەکەم بدەن .

کاتێک جەنگ کەوتە نێوانیانەوە ، ئەو جەنگە بەردەوام دەبێت و ڕاناوەستێ ھەتا ڕۆژی قیامەت ، قیامەتیش نایەت ھەتا چەندین قەبیلە و کۆمەڵ " واتە : ئەوانەی ئیمانیان ھێناوە " دەڕۆنە ڕیزی موشریکەکانەوە " واتە : یان خاکی ئیسلام بەجێ دەھێڵن دەڕۆنە خاکی کوفرەوە ، یان بەکاروکردەوە شەریک بۆ خوا دادەنێن و دەڕۆنە ڕیزی ئەوانەوە " ، وە ھەتا ژمارەیەکی زۆر لە ئومەتەکەم پەیکەر دەپەرستن ، بە تەئکید لەناو ئومەتەکەمدا سێ درۆزن پەیدا دەبن " واتە : ئەوانەی دەبنە خاوەن ھێز و دەسەلات " ، ھەموویان بانگەشەی پێغەمبەرایەتی دەکەن ، منیش کۆتایی پێغەمبەرانم ، لەدوای منیش ھیچ پێغەمبەرێک نییە .

بەردەوام کۆمەڵێک لە ئومەتەکەم لەسەر حەق دەمێنێتەوە ، خوا ئەوانە سەرکەوتوو دەکات ، ئەوانەش کە پشتیان بەر دەدەن لە موسلمانان و ئەوانەش کە دژایەتییان دەکەن زیانیان پێ ناگەیەنن " واتە : لە ڕووی دینەوە ، وە ناشتوانن بنبڕیان بکەن " ، ئەوانە ھەر دەمێننەوە ھەتا فەرمانی خوا دێت بۆ ڕۆح کێشانی ھەرچی ئیماندارە لەسەر زەویدا )) .

عن عقبة بن عامر رضت اللە عنە قال : قال رسول اللە صلی اللە علیە وسلم : (( والله ما أخاف عليكم أن تشركوا بعدي، ولكن أخاف عليكم أن تنافسوا فيها ... )) رواە البخاری ( ١٣٤٤) ، ومسلم (٢٢٩٦) .

واتە : لە عوقبەی کوڕی عامر دەگێڕنەوە خوا لێی ڕازی بێت دەفەرمووێت : پێغەمبەر درود سەلامی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( سوێند بەخوا من لە ئێوە ناترسم تووشی شیرک ببن ، بەڵکو لەوە لە ئێوە دەترسم منافسەی یەکتر بکەن لەسەر دونیا و شوێن دونیا بکەون ، ... )) .

زانایان سێ وەڵامیان ھەیەی سەبارەت بەم گومانە :

یەکەم : مەبەستی فەرموودەکە ئەوەیە ئێوە ھەموو پێکەوە تووشی شیرک نابن ، چونکە ئەم ئومەتە معصومە لەوەی ھەموویان پێکەوە تووشی شیرک ببن .

ابن حجر عسقلانی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( واتە : ئێوە ھەموو پێکەوە تووشی شیرک نابن ، چونکە شیرک ڕوویداوە لە ھەندێک ئێوە و تووشی بووینە . )) فتح الباری ج٣ لاپەڕە ٢١١ .

دووەم : فەرموودە باسی ھاوەڵانی پێغەمبەرر درود و سەلامی خوای لێ بێت ، واتە ھاوەڵان تووشی شیرک نابن .

ابن حجر عسقلانی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ھاوەڵان تووشی شیرک نابن دوای ئەو . )) ج٦ لاپەڕە ٦١٤ .

سێیەم : لەوانەیە پێغەمبەر درود و سەلامی خوای لێ بێت ئەمەی گوتبێ پێش ئەوەی بزانێت ئەم ئومەتە تووشی شیرک دەبێت . وە خوای گەورە وەحی بۆ نارد کە کۆمەڵێک لەم ئومەتە گومڕا دەبن و شەریک بۆ خوا دادەنێن .

—————————————————————————————————

Www.ferdaws.net