سەردێری پرسیار:ئایا دروستە ئافرەت ببێتە سەرکردە یان وەزیر؟ ئایا دروستە دەنگی پێ بدەیت؟

بەرواری دانان :2020-01-12 کۆدی پرسیار:1707

پرسیار:

پرسیار: ئایا دروستە ئافرەت ببێتە سەرکردە یان وەزیر؟ ئایا دروستە دەنگی پێ بدەیت؟

دەقی وەڵام:



وەڵام: زانایان دەڵێن بە هیچ شێوەیەک دروست نییە ئافرەت ببێتە سەرکردە یان وەزیر، بەڵگە قورئان و سونەت و ئیجماع.

قورئان: خوای گەورە دەفەرمووێت: (الرِّجَالُ قَوَّامُونَ عَلَى النِّسَاءِ بِمَا فَضَّلَ اللَّهُ بَعْضَهُمْ عَلَى بَعْضٍ وَبِمَا أَنْفَقُوا مِنْ أَمْوَالِهِمْ ) {النساء:٣٤}.

واتە: پیاوان سه‌رپه‌رشتیارن به‌سه‌ر هاوسه‌ره‌کانیانه‌وه‌، ئه‌مه‌ش به‌هۆی ڕێزو زیاده ئه‌رکێکه‌وه که خوا داویه‌تی به‌هه‌ندێک به‌سه‌ر هه‌ندێکی تردا (سه‌ره‌ڕای ئه‌وه‌ی که‌)پیاوان له‌ماڵ و سامانیان خه‌رج ده‌که‌ن (له پێناوی ئاسووده‌یی و خۆشگوزه‌رانی ئافره‌تاندا).

سونەت: عن أبي بكرة رضي الله عنه قال: لما بلغ رسولَ الله صلى الله عليه وسلم أن أهل فارس قد ملَّكوا عليهم بنت كسرى، قال: (لن يُفلح قومٌ ولَّوا أمرَهم امرأة). رواه البخاري ( ٤١٦٣).

واتە: لە ئەبو بەکرە دەگێڕنەوە خوا لێی ڕازی بێت دەفەرمووێت: کاتێک خەبەر گەیشتە پێغەمبەر صلی اللە علیە وسلم خەلکی فارس کچی کیسرا بووە سەرکردە بەسەریان، پێغەمبەر صلی اللە علیە وسلم فەرمووی: (قەومێک سەرناکەوێت ئافرەت پێشەوایان بێت و کاربەدەستیان بێت.)

ئیجماع: چەندین زانا ئیجماع نقل دەکەن...

ابن حزم ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (جیاوازی نییە لەنێوان زانایان نابێت ئافرەت ببێتە سەرکردە) "الفصل في الملل والأهواء والنحل" (٤/١٢٩).

لە "الموسوعة الفقهية" باسکراوە دەڵێت: (هەموو فوقەهاکان یەک دەنگن لەسەر ئەوە یەکێک لە مەرجەکانی ئیمامی گەورە ئەوەیە دەبێت نێر بێت، ئیمامەتی بۆ ئافرەت دروست نییە، لەبەر وتەی: "لن يفلح قوم ولَّوا أمرهم امرأة") "الموسوعة الفقهية" (٢١/٢٧٠).

پرسیار کراوە لە ابن باز: هەلوێستی شەرع چییە سەبارەت بەوە ئافرەت خۆی مرشح بکات بۆ سەرۆکی دەولەت، یان سەرۆکی حکومەت، یان وەزیر؟

لە وەڵام دا دەفەرمووێت: (خۆ مرشح کردن و هەڵبژاردنی ئافرەت بۆ دەسەلاتی گشتی موسلمان دروست نییە، بەڵگە لەسەر ئەمە کتاب و سونەت و ئیجماع هەیە.) "مجلة المجتمع" ژمارە (٨٩٠).

دروست نییە دەنگ بە ئافرەت بدەیت.

لیستی بەشەکانی پرسیار و وەڵام