پرسیار: حوکمی گوتنی رضي اللە عنە بۆ بێجگە لە صحابی؟
وەڵام: زانایان دەڵێن گوتنی: رضي اللە عنهم، ڕستەی خەبەرە ماناکەی دوعایە، واتە خوایە لێیان ڕازی بێت، دوعا کردن بۆ ئەوەی خوا لێی ڕازی بێت بۆ هەموو موسلمانێک دروستە ئەگەر چی هاوەڵی پیغەمبەریش نەبێت صلی اللە علیە وسلم، ئەگەر نەکرێتە عادەت بۆ ناوێکی دیاریکراو، کە ئەمە وتەی زۆربەی زانایانە، بەڵگە:
(١)وتەی: رضي الله عنه دوعایە، دوعاش بۆ ڕازی بوونی خوای گەورە ڕێگەپێدراوە و ھیچی تێدا نییە.
(٢)ھیچ بەڵگە نەھاتوون لە قورئان سونەت ئەم دوعایە تایبەت کردبێت بە ھاوەڵان.
(٣)بەردەوام زانایان و فوقەھاکان ئەم دوعایەیان کردووە بۆ بێجگە لە ھاوەڵان.
(٤)بەڵگەی ڕوون و ئاشکرا ھاتوون لەسەر ئەوە دروستە دوعای ڕازی بوون خوا بکەیت بۆ بێجگە لە ھاوەڵان.
ئیمام النووي ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (سونەتە داوای ڕازی بوون و ڕەحمەت بۆ ھاوەڵان و تابعی یەکان و ئەوانەی دوای ئەوان لە زانا و بەندە چاکەکان بکەیت، دەگوترێ: رضي الله عنه، یان رحمة الله عليه، أو رحمه الله، یان دوعای تری وەک ئەمانە.
سەبارەت بە وتەی ھەندێک زانا کە دەڵێن: وتەی رضي الله عنه تایبەتە بە ھاوەڵان، وە وتەی: رحمە اللە بۆیان دەگوترێ، ئەمە ڕاست نییە، بەڵکو ئەوەی ڕاست بێت وتەی زۆربەی زانایانە سونەتە) الأذكار لاپەڕە ١١٨.
ابن عثيمين ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (ئێمە رضي الله عنه بۆ ھەموو ئێماندارێک دەڵێین، ھەروەک خوای گەورە دەفەرمووێت: "وَالسَّابِقُونَ الْأَوَّلُونَ مِنَ الْمُهَاجِرِينَ وَالْأَنْصَارِ وَالَّذِينَ اتَّبَعُوهُمْ بِإِحْسَانٍ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهُمْ وَرَضُوا عَنْهُ".
بەڵام ئەوەی زانراو بێت لای ئەھلی عیلم ھاوەڵان تایبەت کراون بە وتەی: رضي الله عنهم، سەبارەت بە کەسانی تر دوای ھاوەڵان کە تابعی یەکان و کەسانی تر دەگرێتەوە ھەتا ئێستا پێی دەڵێن: رحمە للە، ئەگەر چی ھەندێک ئەھلی عیلم دەڵێن: رضي الله عنه بۆ پێشەوایانی گەورەیە، وەک: ئیمام ئەحمەد، ئیمام ئەحمەد رضي الله عنه دەفەرمووێت، ئیمام شافعی رضي الله عنه دەفەرمووێت، ئیمام مالک رضي الله عنه دەفەرمووێت، بەڵام ئەوەی زانراو بێت و بەناوبانگ بێت رضي الله عنه بۆ ھاوەڵانە، وە رحمە اللە بۆ ئەوانەیە کە بەدوای ھاوەڵاندا دێن، ئەگەر بەناوبانگ بوو ئەم دەستەواژەیە لەلای زۆربەی زانایان، ئەوە ئەگەر رضي الله عنه بۆ کەسێکی تر بەکاربێنێ بێجگە لە صحابی، ئەوە گوێگر ئەو وەھمە بۆی دروست دەبێت کە ئەم کەسە صحابی یە، ئەوکات دەبێت خۆت لەم دەستەواژەیە بەدوور بگریت، یان دەبێت بڵێیت فلان کەسی تابعی رضي الله عنه، ھەتا کەس گومان نەبات ئەمە صحابی یە.) نور علی الدرب.
بەڵام ئەگەر وتەی: (رضي الله عن فلان) لە بابی خەبەر بڵێت نەک دوعا، ئەوە ئەمەیان دروست نییە ئیلا بۆ صحابی، چونکە خوای گەورە خەبەری داوە لێیان ڕازی بووە.