دەقی وەڵام:

وەڵام: زانایان دەڵێن وێنەی ڕوح لەبەر حەڕامە جا چ وێنەی مرۆڤ بێت یان ئاژەڵ، چونکە بەڵگە زۆر لەسەری هاتوون، ئیلا ئەگەر هەلگرتنی وێنە لەسەر شتێک بێت بە کەم دابنرێت و ئیهانەکراو بێت، لەوانە:

(١) پێغەمبەر صلی اللە علیە وسلم دەفەرمووێت: (إن الملائكة لا تدخل بيتاً فيه كلبٌ ولا صورة) رواه مسلم.

(٢)عَنْ عَائِشَةَ أُمِّ الْمُؤْمِنِينَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا ( أَنَّهَا اشْتَرَتْ نُمْرُقَةً فِيهَا تَصَاوِيرُ ، فَلَمَّا رَآهَا رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ قَامَ عَلَى الْبَابِ فَلَمْ يَدْخُلْهُ ، قالت : فَعَرَفْتُ فِي وَجْهِهِ الْكَرَاهِيَةَ ، فَقُلْتُ : يَا رَسُولَ اللَّهِ ، أَتُوبُ إِلَى اللَّهِ ، وَإِلَى رَسُولِهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، مَاذَا أَذْنَبْتُ ؟ فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : مَا بَالُ هَذِهِ النُّمْرُقَةِ ؟ قُلْتُ : اشْتَرَيْتُهَا لَكَ لِتَقْعُدَ عَلَيْهَا وَتَوَسَّدَهَا . فَقَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ: إِنَّ أَصْحَابَ هَذِهِ الصُّوَرِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ يُعَذَّبُونَ ، فَيُقَالُ لَهُمْ : أَحْيُوا مَا خَلَقْتُمْ ، وَقَالَ : إِنَّ الْبَيْتَ الَّذِي فِيهِ الصُّوَرُ لَا تَدْخُلُهُ الْمَلَائِكَةُ ). رواە البخاري (٢١٠٥)، ومسلم (٢١٠٧).

والنمرقة : الوسادة التي يجلس عليها .

(٣)عن عَائِشَةَ رضي الله عنها قالت: (دَخَلَ عَلَيَّ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ وَقَدْ سَتَرْتُ سَهْوَةً لِي بِقِرَامٍ فِيهِ تَمَاثِيلُ ، فَلَمَّا رَآهُ هَتَكَهُ وَتَلَوَّنَ وَجْهُهُ وَقَالَ : يَا عَائِشَةُ أَشَدُّ النَّاسِ عَذَابًا عِنْدَ اللَّهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ الَّذِينَ يُضَاهُونَ بِخَلْقِ اللَّهِ !! قَالَتْ عَائِشَةُ فَقَطَعْنَاهُ فَجَعَلْنَا مِنْهُ وِسَادَةً أَوْ وِسَادَتَيْنِ). رواە البخاري (٥٩٥٤)، ومسلم (٢١٠٧) واللفظ له.

(٤)عن أَبي هُرَيْرَةَ رضي الله عنه قَالَ : قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ : ( أَتَانِي جِبْرِيلُ فَقَالَ إِنِّي كُنْتُ أَتَيْتُكَ الْبَارِحَةَ فَلَمْ يَمْنَعْنِي أَنْ أَكُونَ دَخَلْتُ عَلَيْكَ الْبَيْتَ الَّذِي كُنْتَ فِيهِ إِلَّا أَنَّهُ كَانَ فِي بَابِ الْبَيْتِ تِمْثَالُ الرِّجَالِ ، وَكَانَ فِي الْبَيْتِ قِرَامُ سِتْرٍ فِيهِ تَمَاثِيلُ ، وَكَانَ فِي الْبَيْتِ كَلْبٌ ؛ فَمُرْ بِرَأْسِ التِّمْثَالِ الَّذِي بِالْبَابِ فَلْيُقْطَعْ فَلْيُصَيَّرْ كَهَيْئَةِ الشَّجَرَةِ ، وَمُرْ بِالسِّتْرِ فَلْيُقْطَعْ وَيُجْعَلْ مِنْهُ وِسَادَتَيْنِ مُنْتَبَذَتَيْنِ يُوطَآَنِ ، وَمُرْ بِالْكَلْبِ فَيُخْرَجْ . فَفَعَلَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، وَكَانَ ذَلِكَ الْكَلْبُ جَرْوًا لِلْحَسَنِ أَوْ الْحُسَيْنِ تَحْتَ نَضَدٍ لَهُ ، فَأَمَرَ بِهِ فَأُخْرِجَ ) رواە الترمذي (٢٨٠٦)، وأبو داود (٤١٥٨)، والحديث صححه الألباني في صحيح الجامع برقم ٦٨.

ئەگەر وێنەکە وێنەی ئافرەت بێت، یان خاچ یان وێنەیەک دەلالەت لەسەر بیروباوەڕی پوچ بکات، یان وێنەی شتێکی حەڕام بێت وەک عەرەق و جگەرە و هەر شتێکی تری حەڕامە، ئەوە ئەمەیان حەڕامە و حەڕامییەکەی تووندترە لە وێنەی تر.

ئیمام النووی ڕيحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (سەبارەت بە وێنە هەلگرتن هی ئاژەڵ یان هەر وێنەیەکی تر، ئەگەر هەلواسراو بێت بە دیوارەوە، یان لەسەر جل و بەرگ بێت لەبەر کرابێت، یان لەسەر جامانە "مێزەر" بێت یان شتی تری وەک ئەمانە کە بە ئیهانە حساب ناکرێن ئەوە حەڕامە، ئەگەر لەسەر دەستەسڕ بێت، یان لەسەر سەرین بێت یان شتی تری وەک ئەمانە ئەوە حەڕام نییە.

بەڵام ئایا فریشتەی ڕەحمەت داخلی ئەو مالە دەبن یان نە؟ ئەمەیان قسەی لەسەرە دواترە باسی دەکەین) شرح صحیح مسلم.