دەقی وەڵام:

وەڵام: زانایان دەڵێن دروستە ئیشارەت بکەیت بۆ کەسێک لە کاتی وتار ئەگەر پێویست بکات، که ئەمە وتەی زۆربەی زانایانە، وتەی شافعی و حەنابلە و مالکی یە، هەندێک زانا ئیجماع نەقل دەکەن، بەڵگە:

١ـ عن أَنسٍ رَضِيَ اللهُ عنه: (أنَّ رجلًا دخَلَ المسجدَ والنبيُّ (ﷺ) يَخطُبُ يومَ الجُمُعة، فقال: يا رسولَ الله، متى السَّاعةُ؟ فأشارَ الناسُ إليه أنِ اسكُتْ، فسألَه ثلاثَ مرَّاتٍ، كلَّ ذلك يُشيرونَ إليه أنِ اسكُت، فقال له رسولُ اللهِ (ﷺ): وَيْحَك! ما أعددتَ لها؟!). رواه ابن خزيمة (١٧٩٦)، البيهقي (٣/٢٢١) (٦٠٤٨) صحح إسناده النووي في (المجموع) (٤/٥٢٥)، وابن الملقِّن في (شرح البخاري) (٧/٥٥).

ڕووی کردنە بەڵگە: هاوەڵان بە ئیشارەت بەم پیاوەیان گوت بێ دەنگ بە، پێغەمبەری خوا ئینکاری هاوەڵانی نەکرد لەسەر ئیشارەت.

٢ـ عن أبي هُرَيرَة رَضِيَ اللهُ عنه، أنَّ رسولَ اللهِ (ﷺ) قال: (إذا قُلتَ لصاحبِكَ يومَ الجُمُعةِ: أنصِتْ والإمامُ يَخطُبُ، فقد لغوتَ). رواه البخاري (٩٣٤)، ومسلم (٨٥١).

ڕووی کردنە بەڵگە: لەم فەرموودەیە دەفەرمووێت: (إذا قُلتَ لصاحبِكَ)، ماناکەی ئەوە هەڵدەگرێت تەنها قسە دروست نییە، ئیشارەت مەجالی تێدایە.

٣ـ ئیشارەت لەناو نوێژ دروستە، کەواتە دروستی ئیشارەت لەناو وتار لەپێشترە کە ڕێگەپێدراو بێت. (فتح الباري) لابن رجب (٥/٤٩٦).

ابن رجب ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت: (جیاوازی نییە لەنێوان زانایان سەبارەت بە دروستی ئیشارەت لەکاتی وتاری هەینی، جگە لە طاوس نەبێت تەنها ئەو بۆ ئەوە چووە کە دروست نییە). (فتح الباري) لابن رجب (٥/٤٩٦).