پرسیار: حوکمی پێدانی هەدیە بە بەردەستێک بۆ جێبەجێکردنی کارێکم بێ ئەوەی مافی کەسی تێدا بخورێت و تەنها سوودی بۆ خۆم هەبێت؟
وەڵام: زانایان دەڵێن ئەسل وایە حەڕامە کارمەند هەدیە وەربگرێت ئەگەر بەهۆی کارەکەیەوە بێت، بەڵگە:
١- پێغەمبەری (ﷺ) فەرموویەتی: (هَدَايَا الْعُمَّالِ غُلُولٌ). رواه أحمد (٢٣٠٩٠)، وصححه الألباني في (الإرواء).
٢- پێغەمبەری (ﷺ) پیاوێکی نارد بۆ زەکات، پیاوەکە گەڕاوە هەندێک مالی لەلابوو، وتی: ئەمە بۆ ئێوەیە، ئەمەش هەدیەیە بۆ من، پێغەمبەری خوا (ﷺ): (لە مالی باوک و دایکی خۆت دانیشە سەیر بکە هەدیەت پێ دەدرێ یان نە). رواە البخاري (٧١٧٤)، ومسلم (١٨٣٢).
ئەم فەرموودەیە هۆکاری هەدیەی باسکردووە کە بەهۆی پیشەیەوە بووە، ئەگەر کارمەندی دەولەت نەبوایا هیچ شتی پێ نەدەدرا لە هەدیە، بۆیە حەڕامە. (فتح الباري) لابن حجر (١٢/٣٤٩).
زانایان دەڵێن هەدیە دان بە کارمەند زیانی هەیە، چونکە کاریگەری لەسەر نەفسی کرێکار یان کارمەند هەیە، کەسەکەی خۆش دەوێت و شتێکی پێ دەدات یان بۆی دەکات کە مافی خۆی نییە.
کەواتە حەڕامە هەدیە بدەیت بە کارمەند ئەگەر دوای تەواوکردنی کارەکانیش بێت.