پرسیار // ئایا دروستە خانوو بەکرێ بدەیت بە کەسێک ئەھلێ کتابە " واتە گاورە یان جوولەکەیە " تاوان تێیدا دەکات یان بۆ خراپە بەکار دەھێنێت ؟
وەلام // زانایان دەلێن خانوو بەکرێ دان و بەکارھێنان بۆ خراپە ئەم سێ حالەتانەن :
حالەتی یەکەم // خاوەن مولک دەزانێت کرێچی ئەم مولکە بەکرێ دەگریت بۆ خراپە یان کرێچی بەڕوونی پێی دەلێت ، لەم حالەتە حەڕامە بەکرێ بدات ، ئەگەر بەکرێی دا ئەو پارەیە حەڕامە و دەبێت ببەخشێت خۆی لێ ڕزگار بکات .
حالەتی دووەم // خاوەن مولک گومانی بۆ ئەوە دەچێت کە ئەم مولکە بەکرێ دەگریت بۆ خراپە ، ئەمەشیان ھەندێک زانا دەلێن حەڕامە .
حالەتی سێیەم // خاوەن مولک مولکی بەکرێ دا بۆ شتێکی ڕێگەپێدراو ، دوای کرێچی بۆ خراپە بەکاری ھێنا ، لەم حالەتە کرێی حەلالە و بەلام دەبێت دەبێت نەھی لێی بکات ، وە ئەگەر ماوەی کرێی تەواو بوو نابێت عەقدی لەگەڵ نوێ بکاتەوە .
ابن تیمییە ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( دروست نییە کڕین و فرۆشتن بکەیت لەگەڵ کەسێک ئەگەر مەبەستی حەڕامی ھەبێت ، وەک شەربەت بیکات بە عەرەق ئەگەر بزانێت كە ئەمە مەزھەبی ئەحمەد و بێجگە لە ئەحمەدە ، یان گومانی ھەبوو کە یەکێکە لە دوو وتەکانی ، پاڵ پشتی بۆی ھاوەڵانی دەلێن : ئەگەر خاوەنی مولک گومانی ھەبوو کرێچی خانوو بەکرێ دەگرێت بۆ خراپە وەک فرۆشتنی عەرەق و شتی تری وەک ئەمە ، دروست نییە ئەو خانووە پێی بدات بەکرێ ، بەکرێ دانەکە دروست نییە ، وەک کڕین و فرۆشتن و بەکرێدان وەک یەک وان . )) "الفتاوى الكبرى" (5/388) .
سەرخەسی ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ھیچی تێدا نییە موسلمان خانوو بەکرێ بدات بە ئەھلی کتاب ئەوەی لەناو موسلمان دەژیت بۆ ئەوەی لەم خانووە نیشتەجێ بێت ، ئەگەر عەرەقی تێیدا خواردەوە یان خاچی تێدا پەرست یان بەرازی ھێنا ناو خانوو ، ئەوە موسلمان ھیچ تاوانی لەسەر نییە ، چونکە بەکرێ نەداوەتەوە بۆ ئەم کردەوەیە ، تاوان لە ملی ئەو کەسەیە کە خانووی بەکرێی گرتووە و تاوان تێیدا دەکات ، کردەوەکەی بێ مەبەستی خاوەنی خانووە و خاوەنی خانوو تاوانبار نابێت . )) "المبسوط" (16/39) .
زانایانی اللجنە الدائمە دەلێن : (( ئەسڵ وایە دروستە خانوو بەکرێ بدەیت بە ئەھلی کتاب ئەوانە بەڵێنیان ھەیە لای موسلمانان ، بەلام ئەگەر گومانی بۆ ئەوە چوو ئەو خانووە بەکرێ دەگریت و دوای بەکاری دەھێنێت بۆ حەڕام وەک فرۆشتنی عەرەق و قومار و شتی تر ئەوە حەڕامە ، چونکە یارمەتی دانی تێدایە لەسەر خراپە ، جا ئەوەی بەکرێ دەگرێت چ کافر بێت یان تاوانبار ، وە چ خانوو بێت یان حانوت یان ھەر شوێنێکی تر ، لەبەر وتەی خوای گەورە دەفەرمووێت : " وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَى وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ وَاتَّقُوا اللَّهَ إِنَّ اللَّهَ شَدِيدُ الْعِقَابِ " )) "فتاوى اللجنة الدائمة" (14 /486-487) .
ابن عثیمین ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەگەر خانووی بەکرێ وەرگرت لە تۆ بۆ مسرەحە و ڕابواردن ئەوە حەڕامە ، ئەگەر لەتۆی وەرگرت بەکرێ بۆ ئەوەی تێیدا نیشتەجێ ببێت ، دوای کردە شوێنی ڕابواردن ئەمە حەڕام نییە ، جیاوازی لەنێوان یەکەم بۆ شتێکی حەڕام بەکرێی گرتووە ، بەلام دووەم بۆ شتێکی ڕێگەپیدراو بەکرێی گرتووە بەلام کردەوەی حەرامی تێیدا کردووە . )) "شرح الكافي" (4 /15) .
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ