دەقی وەڵام:

وەلام // زانایان دەلێن بەرتیل وەرگرتن یەکێکە لە تاوانە گەورەکان ، بەلگە :

عن عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عَمْرٍو رضي الله عنهما قَالَ : (( لَعَنَ رَسُولُ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ الرَّاشِي وَالْمُرْتَشِي . )) صححه الألباني في " رواه أحمد (6791) وأبو داود (3580) ، إرواء الغليل" (2621) .

واتە : پێغەمبەر سەلامی خوای لێ بێت نەفرەتی لەو کەسە کردووە بەرتیل دەدات و بەرتیل وەردەگرێت .

زانایان دەلێن بۆ وەرگرتنی مافی خۆت دوو ھەنگاوت لە پێشە :

یەکەم : توانات ھەیە مافی خۆت وەربگری و زیانت پێ ناگات بەلکو تەنھا ھەندێک ماندوو دەبێت ، لەم حالەتە حەڕامە بەرتیلی پێی بدەیت .

دووەم : توانات نییە مافی خۆت وەربگریت و زیانت پێ دەگات بە دواکەوتنی ، لەم حالەتە دروستە بەرتیل بدەیت و تاوانبار نابیت ، بەلام ئەوەی وەردەگرێت حەڕامە لەسەری و تاوانبار دەبێت ، بەلگە :

عن عمر بن الخطاب رضي الله عنه أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال : (( إِنَّ أَحَدَهُمْ لَيَسْأَلُنِي الْمَسْأَلَةَ فَأُعْطِيهَا إِيَّاهُ فَيَخْرُجُ بِهَا مُتَأَبِّطُهَا ، وَمَا هِيَ لَهُمْ إِلا نَارٌ ، قَالَ عُمَرُ : يَا رَسُولَ اللَّهِ ، فَلِمَ تُعْطِيهِمْ ؟ قَالَ : إِنَّهُمْ يَأْبَوْنَ إِلا أَنْ يَسْأَلُونِي ، وَيَأْبَى اللَّهُ لِي الْبُخْلَ )) رواه أحمد (10739) ، صححه الألباني في صحيح الترغيب (844) .

ابن تیمییە ڕەحمەتی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : (( ئەگەر ھەدیە بدەیت بە کەسێک بۆ ئەوەی زولم لەسەر خۆت لابدەیت یان بۆ ئەوە پێی دەدەیت تا حەقی واجبی خۆتی پێ وەربگریت ، ئەوە ئەوەی ھەدیە وەردەگرێت لەسەری حەڕامە ، بەلام ئەوەی ھەدییە دەدات دروستە بۆی ، لەبەر وتەی پێغەمبەر سەلامی خوای لێ بێت دەفەرمووێت : " إني لأعطي أحدهم العطية ... الحدیث " )) "الفتاوى الكبرى" (4/174) .

ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ